भाषा/साहित्य

नेपाल (रौतहट) । साहित्य सञ्जाल रौतहट तथा स्रष्टा समाज नेपालको विशेष आयोजनामा र चन्द्रपुर नगरपालिकाको आर्थिक सहयोगमा  चन्द्रनिगाहपुरमा शनिबार कविता, गीत, गजल र मुक्तक साँझ सम्पन्न भएको छ । चन्द्रपुर नगरपालिकाका  नगर प्रमुख संजय काफ्लेको प्रमुख आतिथि तथा वरिष्ठ कवि तथा गीतकार दिनेश अधिकारी विशिष्ट अतिथि रहनुभएको उक्त कार्यक्रममा काठमाडौं, मकवानपुर, सिन्धुली, रामेछाप र  सर्लाहीबाट आमन्त्रित करीब दुई दर्जन मुक्तककार ,गजलकार तथा कविहरू उपस्थित थिए । आमन्त्रित अतिथिहरूलाई नै बढी समय दिइएको उक्त  कार्यक्रममा केही स्थानीय कविहरूलेसमेत रचना पाठ गर्नुभएको थियोे । आमन्त्रित अतिथिहरू बाबू त्रिपाठी, निमेष निखिल, प्रज्जवल अधिकारी , लोकेन्द्र डहरे, रूपक वनवासी,  धनमाया राई , माधव पोखरेल , शान्ति शर्मा , डिबि बर्तौला, सन्ध्या सापकोटा , बाबुराम श्रेष्ठ, आदिले वाचन गर्नु भएका थियो । उहाँहरुको रचनाले विश...

- रमेशचन्द्र घिमिरे- *** फोन गर्दा गर्दा नउठेर हत्तुहैरान भएपछि खोज्दै खोज्दै ऊ नेताज्यूको घरमा नै पुग्यो अनि घरको गेटमा भएको स्विच थिचेर बेल बजायो । कहीँबाट केही प्रतिक्रिया आएन । स्विचकै अल्लि माथि सानो टिनको पत्तामा लेखिएको थियो - कुकुरदेखि सावधान । 'कुकुर भए त भुक्नु पर्ने थियो । साइनबोर्ड मात्रै रहेछ ।' उसलाई एकातिर दिक्क लाग्यो अनि आश्चर्य पनि लाग्यो । उसले विगत सम्झँदै मनमनै सोच्यो -'चुनावको घोषणा हुनासाथ नेताज्यू सबैभन्दा पहिले मैलाई भेट्न गाउँमा जान्थे र मेरै घरमा बास बस्थे । यहाँ आउँदा बासको त कुरै छाडौँ, मेरै फोनसमेत उठाउँदैनन् ।' साँच्नै नै ऊ गाउँको मुखिया जस्तै थियो भने नेताज्यूका लागि भोट बैङ्कको म्यानेजर जस्तै । उसका कुरा धेरै गाउँलेहरूले मान्थे पनि । गुलियो सपना बाँड्न नेताज्यू धेरै सफल थिए । 'मैले चुनाव जितेँ भने मकहाँ आउनू अनि विकास निर्माणका लागि गर्नुपर्ने के के छन्...

–तुलसी घिमिरे– *** जुम्ला कहिले पुग्ने हो, हुम्ला कहिले टेक्ने हो मलाई तिमी मन पर्यो, भन कहिले भेट्ने हो । आउँछु मत दौडेर चरी जस्तै उडेर मायाजालमा परियो सारै मन परेर । कस्ले बाटो छेक्ने हो, आउँदाखेरि देख्ने हो मलाई तिमी मन पर्यो, भन कहिले भेट्ने हो । मन हाम्रो नजिक शरीर टाढा भयोनि कसरी चल्छ जिन्दगी उमेर ढल्दै गयोनि । मिलेको शरीर सेतै छ, मन तिम्रो पक्कै यतै छ पग्लेर झर्यौ आँखामा, माया भो डाँडा पाखामा । *** –हेटौंडा, मकवानपुर ।...

–आरसी रिजाल– बा बितेको तेत्तिको याद नआए पनि आमाले रुँदै भुइँमा हात बजारीबजारी चुरा फुटाएको सम्झना मेरो मानसपटलबाट हट्न सकेको छैन। हामलाई स्कुल पठाएर आफू माली गाई चराउन वा घाँस सोत्तर गर्न जानुहुन्थ्यो । स्कुल बिदा भएको दिन दिदीलाई केके काम अराएर उहाँ मेला वा पर्ममा जानुहुन्थ्यो । दशैंमा हामीलाई नयाँ कपडा किन्दिन हुन्थ्यो ।उहाँको शरीरमा भने फाटेका वा जडौरी कपडामात्र हुन्थे । खान बस्दा हामीलाई दहि दिनहुन्थ्यो ।आफूचाँहि ठेकी खकालेर पिउनु हुन्थ्यो । हामी बिरामी हुँदा उहाँको हत्केला वा तिघ्रा हाम्रो सिरानी हुन्थे । हाम्रो मायाले उहाँ रात छर्लङ्ग काट्न हुन्थ्यो । कहिलेकाहीँ उहाँ पनि बिरामी पर्नुहुन्थ्यो होला । तर हामीलाई आभास हुन दिनुभएन ।कहिले औषधि खाएको थाहा भएन । म तीन कक्षामा पढ्थे हुँला ।आमा सिकिस्त हुनुभयो । मामा आएर डोकोमा बोकि अस्पताल लैजानु भयो । गाई हेर्न परेकोले दिदीको स्...

–एसके ज्ञवाली– 😑 नपत्याउने सत्यको विकल्पमा झुट बोल्नुको मजा नै बेग्लै छ जस्तो किः मेरो देश सुन्दर शान्त विशाल जस्तो किः समृद्ध नेपाल सुखी नेपाली जस्तो किः जननी जन्मभुमिश्च स्वर्गादपी गरियसी 🤣🤣 बोलेर के गर्नु कस्ले पत्याउछ सत्य ? जस्तो किः मेरो देश दाउरा बेचेर कोइला किन्छ पानी बेचेर बिजुली किन्छ धान बेचेर चामल किन्छ पोथी बेचेर अन्डा किन्छ शिलाजित बेचेर सिटामोल किन्छ बाटो बेचेर ट्याक्टर किन्छ गिता बेचेर बाईबल किन्छ आमा बेचेर सन्तान किन्छ 🤗🤗🤗 जहाँ राष्ट्रियता बेचेर सत्ता किनिन्छ सत्य बोलेर कसले पत्याउछ ? यसैले नपत्याउने सत्यको विकल्पमा झुट बोल्नुको मजा नै बेग्लै छ जस्तो किः मेरो देश सुन्दर शान्त बिशाल । –हेटौंडा, मकवानपुर ।...

अमेरिका । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज (अनेसास) केन्द्रीय कार्यसमिति २०२४–२०२६ निर्वाचनको कार्यतालिका सार्वजनिक भएको छ । यसअघि नै गठित गुणराज लुईटेल संयोजक रहेको निर्वाचन समितिले तालिका सार्वजनिक गरेको हो । तालिका अनुसार जून २२ शनिवारदेखि जून २४ सोमबारसम्म उम्मेद्वारी दर्ता र मतदान ६ जुलाई १२ बजेदेखि ७ जुलाई राति ११ः ५९ सम्म तोकिएको छ । विश्वमा पाँचवटा महादेशमा फैलिएको अनेसासका २४ सय आजीवन सदस्य रहेका छन् । भानुजयन्तीको सन्दर्भ पारेर नयाँ कार्यसमितिलाई पद हस्तान्तरण गरिने कार्ययोजनासहित निर्वाचन गरिने अध्यक्ष गोवर्द्धन पूजाले बताए । निर्वाचनले अध्यक्ष र वरिष्ठ उपाध्यक्ष, प्रत्येक महादेशबाट १–१ जना उपाध्यक्ष, महासचिव, सचिव, कोषाध्यक्ष र ५ जना सदस्य निर्वाचित गर्नेछ । दुई जना सदस्य केन्द्रीय समितिले मनोनयन गर्नेछ । अनेसासको केन्द्रीय समिति चयन गर्न निर्वाचन समिति गठन निर्वाच...

नेपाल (हेटौंडा) । साहित्य सङ्गम मकवानपुरले ‘लघुकथा उत्सव–२०८१’ मा स्रष्टा सम्मान तथा लघुकथा वाचन कार्यक्रम गरेको छ । शनिबार हेटौँडामा एक कार्यक्रमबिच स्रष्टा सम्मान, बहस तथा लघुकथा वाचन गरिएको हो । मकवानपुरको सबैभन्दा जेठो साहित्यिक संस्थाका रूपमा रही कथा, कविता, गजल, मुक्तक लगायत साहित्यका विविध विधाको विधागत कार्यशाला, लेखन, वाचन, स्रष्टा सम्मानलगायतका कार्यक्रमहरू आयोजना गर्दै आइरहेको सङ्गम उपाध्यक्ष सानु खनालले स्वागतका क्रममा बताउनुभयो । कार्यक्रमका क्रममा सङ्गमका पूर्व सदस्य स्व. खेम बानियाँलाई समेत सम्झना गरियो भने कार्यक्रममा शुभकामना मन्तव्यका क्रममा लघुकथा चौतारी मकवानपुरका संयोजक किशन पौडेलले आगामी दिनमा समेत लघुकथा लेखनमा चौतारीसँग सहकार्य गर्दै अघि बढ्ने अपेक्षा राख्नुभयो । यस्तै सङ्गमका सल्लाहकार तुलसी घिमिरेले साहित्य सङ्गमको स्थापनाले साहित्यिक क्षेत्रमा स्थापित स्रष्टाहर...

–आर.आर. चौलागाईं– *** कोही बाँचेर पनि मरेका हुन्छन् अनि कोही मरेर पनि बाँचेका हुन्छन् पराईको लागि बाँच्नेहरू बाँचेर पनि मरेका हुन्छन् तर देशको लागि मर्नेहरू मरेर पनि बाँचेका हुन्छन् । *** –हेटौंडा, मकवानपुर ।

–लक्ष्मी ‘रेशमी’– सूर्यको प्रकाश सापटी लिएर हजारौं ताराहरुको बीचमा पुर्णेको जुन झैँ उदाएकी आफ्नो पूर्णताको घमण्डमा चम्किरहेकी छिन् आज नवयौवनाको रुपमा *** सुन्दरताको मनमोहकता छरेर मुस्काइरहन्छिन् रात भर पूर्वको लालीको उदयसँगै धिमा बनिरहेछ उत्साहको तेज निस्तेज निस्प्राण गायब छिन् औंसीको त्यो चुक रातमा र पनि अझै घमण्ड गर्छिन् पूर्णेको जुन बनेकीमा *** सागरको चक्रपात वर्सेका बादलको झरी उर्लिरहन्छ खहरे बनेर उन्मत्त झोकाहरुलाई सोहर्दै बग्छिन् ठूलो हिमनदी झै ठानेर आफैँलाई तर्साइरहन्छिन् बेलाबेला बिर्सेर आफ्नो बगरको अस्तित्व चुनौती दिइरहेकी छिन् अनामिका...। *** –चन्द्रपुर, रौतहट ।...

–रमेशचन्द्र घिमिरे– पुस्तक पसल धाउनु किन बित्थामा ? पढ्न पाइन्छ पत्रिका हाम्रै भित्तामा *** बजार गई पत्रिका किन्नु नपर्ने खोज्दै पुस्तकालय हिँड्नु नपर्ने पल्टाउनु पर्दैन यसै देखिन्छ भोलिदेखि आफू नि केही लेखिन्छ *** यति राम्रा अक्षर यी कसका होलान् खै ? म नि यस्तै लेख्ने हो सिकाइदिनु है ? रङ्गीचङ्गी चित्र छन् हेर्दा चिटिक्कै मेरो मन रमायो देख्ने बित्तिकै *** साथीभाइका रचना यसमा देखेर मैले पनि कविता ल्याएँ लेखेर यदु सरलाई भनेर टाँस्न लाउने हो बरु अर्को अङ्क पो कहिले आउने हो ? *** आऊ साथी सोहन आऊ सविता पढौँ यसमै रमाई कथा कविता यसमै खोजौँ चित्र र यसमै पढौँ जोक मलाई पनि जागेको छ सिर्जनाको भोक । *** –भोर्लेटार, लमजुङ ।...