भाषा/साहित्य

नेपाल । नेकपा (एस) को सातौ सचिवालय बैठकले वामदेव गौतमलाई पार्टीको तेस्रो वरियताको जिम्मेवारी दिएको छ । साथै वरिष्ठ गौतमलाई पार्टीका केन्द्रीय विभागको संयोजन गर्ने जिम्मेवारी तोकिएको छ। पार्टी केन्द्रीय कार्यालय आलोकनगरमा सम्पन्न सातौ सचिवाल वैठकले नेता गौतमलाई अध्यक्ष माधवकुमार नेपाल, सम्मानित नेता झलनाथ खनालपछि नेता गौतमलाई वरियता तोकिएको हो। पार्टी उपाध्यक्ष तथा प्रचार विभाग प्रमुख प्रकाश ज्वालाकाअनुसार वरिष्ठ नेता गौतमलाई अध्यक्ष नेपालले सपथ ग्रहण गराउनु भएको छ । राष्ट्रिय एकता अभियानबाट एकीकृत समाजवादीमा समाहित हुनु भएका नेताहरूलाई जिम्मेवारी दिईएको प्रमुख ज्वालाले जानकारी दिनुभयो । ज्वालाका अनुसार डिबी कार्की, तुलसी थापा र लोकनाथ धमलालाई पोलिट्ब्यूरो सदस्यको जिम्मेवारी दिइएको छ । त्यस्तै केन्द्रीय सदस्यमा भगवती विष्ट, दुर्गादत्त भण्डारी, राधेश्याम गुप्ता, इमानसिंह भारती, रवीन्द्र व...

नेपाल । कथा र उपन्यास विधामा कलम चलाउँदै आएकी साहित्यकार उमा सुवेदीको नयाँ पुस्तक ‘परिधि’ सार्वजनिक गरिएको छ । शनिबार काठमाडौंमा आयोजित कार्यक्रममा अभिनेत्री गौरी मल्ल, निबन्धकार कुमारी लामा, लेखक केशव दाहाल, कृतिकार सुवेदीसहितले उपन्यास सार्वजनिक गरे । कार्यक्रममा अभिनेत्री मल्लले ‘परिधि’भित्र तिलस्मी संसार सिर्जना गरिएको बताइन् । साहित्यकार दाहालले उपन्यासकारले विभिन्न पात्रका माध्यमबाट कल्पनाको विचित्र संसार स्थापना गर्न खोजेको बताए । निबन्धकार लामाले सुवेदीको उपन्यासले विषयवस्तुको उठान गहिरोसँग गरेको बताइन् । पारम्परिक कथा लेखनीभन्दा फरक प्रयोगवादी ढंगले उपन्यास ल्याइएको उनले उल्लेख गरिन् । कृतिकार सुवेदीले आफ्नो लेखन अनुभूति सुनाइन् । उपन्यास सांग्रिला प्रकाशनले बजारमा ल्याएको हो ।...

-आर. आर. चौलागाईं- जुन घरमा मेरो पसिना बगेको छ जुन घरमा मेरो रगत बगेको छ त्यही घरमा तिमी मलाई नआउनु भन्छौ । त्यो घर तिम्रो मात्रै होइन त्यो घर मेरो मात्रै होइन त्यो घर हामी सबैको हो त्यही घरमा तिमी मलाई नआउनु भन्छौ । जुन घरको लागि मेरो जीवनसाथीको जीवन सिद्धिएको छ जुन घरको लागि मेरो सिउँदो पुछिएको छ जुन घरको लागि मेरा छोरीहरूको रहर खरानी भएको छ त्यही घरमा तिमी मलाई नआउनु भन्छौ । त्यो घर यो देशको भविष्य हो त्यो घर नेपाली जनताको सपना हो त्यो घर मेरो पनि आँसु पुछ्ने आधार हो त्यही घरमा तिमी मलाई नआउनु भन्छौ । -हेटौंडा, मकवानपुर ।...

-आरसी रिजाल- आमाले हिजो बिहान बेलुकी खाना नखाएको कुरा श्रीमतिले श्रवणलाई सुनाइन् । श्रवणले -- कहिलेकाहीँ तिमी झर्केर बोलेको सुन्छु।आमाको चित्त दुखेको हो कि? आमा किन नखानु भएको भनी सोधेनौ? ८० बर्षे बुढी आमा बिरामी पर्लिन् भन्ने डर। श्रीमती -- नरम भएर कति चोटि भनेकी हुँ।मुख फुलाएर बस्नु भा'छ। हजुरले हो आमालाई बढी पुलपुल्याएको भनिन्। भोलिपल्ट श्रवण आमाको कोठामा खाना लिएर प्रबेस गर्छ्न् -- आमा तपाईंले हिजो खाना खानु भएको छैन रे! बुहारीले हिजोराती मलाई सुनाइन् । ल खानुस्।तपाईंले नखाने हो भने म पनि खान्न भने। आमाले-- भात त्यही राख्दे ।भोक लागेपछि म आफैं खान्छु।तँलाई अफिस जान ढिलो हुन्छ।तँ खाएर जा भनिन् । अनेक तिगड्म लगाउदा पनि केही नलागेपछि श्रवणले चम्चामा भात लिएर आमाको अनुहारमा हेर्दै -- २/३ पटक " को खाई ?को खाई? आमाले खाई । " भन्दै फकाउन लाग्यो। यो भनाई सुन्दा आमाको आँखा छच्लकिए । सायद ...

-लालगोपाल सुवेदी- एउटा देशको बाढी हो त्यो अर्को देशको बादल आकाश गरिरहन्छ छल धर्ती बदल्छे आँचल यही त हो कृष्णलीला यिनको, तिनको , उनको जसको पनि हरक्षण हरपल रातो , कालो, सेतो , पहेंलो- तिम्रो मेरो वस्त्र वस्त्र नै त हो नि निर्वस्त्रहरूको पनि अस्त्र !!! -अमेरिका ।

-सुदीपभद्र खनाल- आ आ रात लिएर आ तिमिरको सारा अँध्यारो घना कालो कर्कश क्रूरता कहरको जालो निरालो पना त्यै कालोपनबाट झिक्न म सकूँ आभा नयाँ कञ्चन जस्तै भर्भर अग्निकुण्ड बिचमा बन्छन् तपी कुन्दन आ ए दु:ख तँ आ लिएर युगका बाहूबली शून्यता काला क्रन्दन यातना घनघटा आडम्बरी कूटका सारा दु:ख पिएर सिर्जन सकूँ आभा नयाँ प्राञ्जल जस्तै पङ्कज पङ्ककै रसपिई सौन्दर्यले युक्त छ आ आ भोक तँ आ समस्त म निलूँ संसारकै कल्मष यस्तो प्यास चढोस् कि प्यूँन मसकूँ तृष्णा र ईर्स्या रिस सारा वीष पिएर बाँच्न म सकूँ आनन्दले हर्षित जस्तो घूँट लिएर कालकुटको छन् शान्त श्री शंकर आ आ ताप तँ आ म सूर्य सम हूँ ठण्डा हिमानी सरि पानीझैँ म बगूँ लिई सरसता दौडूँ म हावासरि मान्छेभित्र पवित्र प्राण म फुकूँ आधार भै पावन जस्तो जीवनदायिनी सकलको धर्ती छ सर्वोत्तम आ हे स्तुत्य सुभावना प्रकृतिकी दे त्याग गर्ने कला जाओ दम्भ ...

- रमेशचन्द्र घिमिरे- भाइले थाहा पाएछ बाघले बाख्रा खाएछ देख्यौ तिम्ले वनमा ? पारि सिम्ले वनमा कताबाट आएछ ? कति बेला खाएछ ? हैन त्यसो हैन रे ! सिम्लेमा बाघ छैन रे ! चौतारामा आएछ छानी-छानी खाएछ चौतारामा के आउँथ्यो ? बाख्रा वनमै पाउँथ्यो मौका छोप्न भ्याएछ झ्याप्प-झुप्प खाएछ बाघ जम्मा चारोटा बाख्राभन्दा क्यै मोटा खबर यस्तो ल्याएछ दुब्ला बाख्रा खाएछ छपनीमा बसेर ढुक्कै पन्था कसेर आफूले जुन चाहेछ मिलाई-मिलाई खाएछ बाबासँग सोधियो ढुङ्गो रै´छ बुझियो त्यस्सै गफ लाएछ बाघले बाख्रा खाएछ । बाघ पनि ढुङ्गाकै बाख्रा पनि ढुङ्गाकै बल्ल ढुक्क भएँ म अब खेल्न गएँ म ! °°°°° -भोर्लेटार, लमजुङ ।...

नेपाल । साहित्यकार ममता मिश्रको उपन्यास ‘पहिचान’ सार्वजनिक गरिएको छ । ममताको यो दोस्रो कृति हो । हालै अस्ट्रेलियाको सिड्नीमा आयोजित एक कार्यक्रममा लेखक ममता, वरिष्ठ पत्रकार ध्रुवहरि अधिकारी, ब्ल्याकटाउन सिटीका सामुदायिक अगुवा एवं लेखक डा। ओम ढुंगेल, सौरभकिरण श्रेष्ठ र सानु घिमिरेले संयुक्त रूपमा पुस्तक विमोचन गरे । सिड्नीमा स्थायी रूपमा रही ममताले नेपाली साहित्यमा निरन्तर योगदान दिँदै आएकी छन् । आयोजकका अनुसार, कार्यक्रममा उपन्यासकार प्रज्ञा पनेरुले पुस्तकमा समेटिएका महिला पात्रहरूको मनोवैज्ञानिक र सामाजिक चित्रणमाथि विश्लेषण प्रस्तुत गरिन् । समालोचक सुरेन्द्र दवाडीले उपन्यासको साहित्यिक चेत, संरचना र कथानकको विवेचना गरे । उनले लेखकलाई आउँदो कृतिमा थप सशक्तता ल्याउन सुझाव पनि दिए । विमोचनसँगै उपन्यासकार ममता र लेखक सानु घिमिरेबीच करिब आधा घण्टा पुस्तक वार्ता समेत आयोजना गरिएको थियो ।...

काठमाडौं । कवि एलिसा ढुंगानाको पहिलो कविताकृति ‘सौन्दर्यको भग्नावशेष’ एक कार्यक्रमबीच लोकार्पित भएको छ । मंगलबार काठमाडौंमा आयोजित कार्यक्रममा प्रमुख अतिथि कवि दिनेश अधिकारी, डा. नवराज लम्साल, एसपी कोइराला, डा. देवी नेपाललगायतले कृति लोकार्पित गरे । प्रमुख अतिथि कवि गीतकार अधिकारीले एलिसाको पहिलो कृति भए पनि यसभित्रका कवितामा जीवनका कटु यथार्थहरू समेटिएको बताए । उनले कवितामा जीवनका विविध पक्ष प्रस्तुत भएको उल्लेख गरे । कृतिमाथि समीक्षा गर्दै कवि डा। लम्सालले कवितामा विद्यमान पाँच शक्तिहरूको चर्चा गर्दै उनका कविताहरूमा मातृशक्ति सबलरूपमा आएको बताए । डा. लम्सालले यसभित्रका कवितामा प्रेमको स्पर्श गहिरोसँग भेटिने उल्लेख गरे । अर्का समीक्षक कवि डा. देवी नेपालले कवितामा नयाँ स्वाद भेटिने उल्लेख गर्दै यसभित्रका कवितामा धेरै माथिको सौन्दर्य भेटिने बताए । कार्यक्रममा कवि एलिसाले कविता आफ्नो मन...

नेपाल । उपन्यासकार राजेन्द्र वाग्लेको उपन्यास ‘अन्तिम छाल’ लोकार्पण गरिएको छ । आइतबार काठमाडौंमा आयोजित एक कार्यक्रममा पूर्वप्रधानन्यायाधीश सुशीला कार्की, पूर्वन्यायाधीश ईश्वरप्रसाद खतिवडासहितले कृति लोकार्पण गरेका हुन् । समीक्षात्मक टिप्पणी गर्दै प्रमोद प्रधानले उपन्यासमा न्यायालयभित्रका विकृति विसंगतिका विषयहरू समेटिएको उल्लेख गरे । कार्यक्रममा साहित्यकारहरू राधेश्याम लेकाली, उपन्यासकार वाग्ले, अभिनेता सरोज खनाल, साहित्यकार विमल भौकाजीलगायतले बोले । त्यस अवसरमा वाग्लेद्वारा रचिएको गीत ‘आगो बनेर बल्न सक्छु, तुफान बनेर चल्न सक्छु’लाई पनि कार्कीले सार्वजनिक गरिन् । यसका गायक तथा संगीतकार सन्तोष श्रेष्ठ हुन् ।...