भाषा/साहित्य

अमेरिका । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाजले पोर्चुगलमा अन्तर्राष्ट्रिय साहित्य सम्मेलन गर्ने भएको छ । अनेसास पोर्चुगलको संयोजनमा मार्च ८–१०, २०२४ मा हुने सम्मेलनमा युरोपमा रहेका अनेसासका प्रतिनिधि, साहित्यकार, भाषासेवी, कलाकर्मी, संस्कृतिविद्का साथमा विश्वभरबाट अनेसास केन्द्रीय कार्यसमिति, अनेसास बोर्डअफट्रस्टी, च्याप्टर प्रतिनिधि र साहित्यकारहरूको सहभागिता रहने छ । अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवसको अवसर पनि परेकाले नेपाली साहित्यमा महिला सहभागिता बारे छलफल, अनेसास नवरत्न पुरस्कार समर्पण, अनेसासका बारेमा छलफल र बहुभषिक साँस्कृतिक कार्यक्रम र काव्यगोष्ठीको आयोजना गरिने छ । कार्यक्रम तयारीका लागि अनेसास पोर्चुगल च्याप्टर अध्यक्ष सवि श्रेष्ठको संयोजकत्वमा पोर्चुगल च्याप्टर महासचिव एन बि महर्जन, सचिव गोमा रेग्मीसहितको कार्यसमिति परिवारले स्थानीय रुपमा तयारी गरिरहेको छ । पोर्चुगल च्याप्टरलाई ड...

नेपाल (हेटौंडा) । साहित्य सङ्गम मकवानपुरले ३३८औं नियमित साहित्य सन्ध्या गत शनिबार सम्पन्न गरेको छ । सोही अवसरमा साहित्य सङ्गमको नियमित गतिविधि सञ्चालनार्थ अक्षयकोष निर्माण अभियानमा सहयोगी दाताहरूलाई सम्मान गरिएको थियो । सङ्गमका अध्यक्ष डीबी बर्तौलाको सभाध्यक्षतामा आयोजित कार्यक्रममा ५ हजार रूपैयाँमाथि सहयोगी दाताहरूलाई सम्मान गरिएको हो । पहिलो चरणमा कूल ४ लाख ५ हजार ५ सय ७६ रूपैयाँ सहयोग गर्ने ६४ दाताहरू सम्मान गरिएको अध्यक्ष बर्तौलाले उल्लेख गरे । हेटौंडा उपमहानगरपालिका ४ नम्बर वडाका वडा अध्यक्ष नवीन सिग्देलको प्रमुख आतिथ्यता कार्यक्रम भएको हो । कार्यक्रममा सहयोगी दाताहरू सुदर्शनप्रसाद अधिकारी, दिनेश भण्डारी, विनोद सुवेदी, अमुल श्रेष्ठ, डीबी बर्तौला, ठाकुरराम भण्डारी, सुभाषचन्द्र पौडेल, विश्वास क्षेत्री, दीपक गौतम, सुदीप बर्तौला, मनोज पोखरेल, उमा मैनाली, भानुभक्त आचार्य, रामहरि न्यौपा...

–राजु सिटौला– आकाश जस्तै नीलो आँखा भएकी जेनिफर, उसको लामो कपाल मानौँ झरना झैँ झरिरहेको छ । हिउँदका छोटा दिनहरू, रात छिप्पिदै छ, बाहिर चिसो बिस्तारै बिस्तारै रकी माउन्टेनबाट शहरतिर अगाडि बढ्दै छ । पश्चिममा हिउँको कम्बल ओढेका पहाड, रुख र घरहरू । म झ्यालबाट बाहिर हेर्छु, हुनसक्छ नयाँ वर्ष अथवा तिम्रो आगमनको खुशीयालीमा हिमकणहरू हावामा फुसफुस नाच्दै छन् । जेनिफर, चिसो, शान्त तर उज्यालो डेन्भर शहर तिमीलाई आफ्नो अँगालोमा बाँध्न आतुर छ । म फेरि हिमकणहरूलाई हेर्छु, तिनीहरू घुम्दैछन् र उड्दैछन् यति सुन्दर, यति दिव्य मलाई मेरो आत्मा उडेको महसुस हुन्छ । यति शुद्ध र उज्यालो, यो समय जादुमय भएको छ । आउ हामी हाम्रा ग्लासहरू उठाएर बिहानको लागि टोस्ट गरौं, एउटा नयाँ शुरुवातको साक्षी बसौँ । नयाँ वर्ष सुरु हुन्छ, र नयाँ दिन जन्मन्छ । जेनिफर, तिमी नयाँ दिनको...

रौतहट (नेपाल) । बज्जिका भाषा र साहित्यका अभियन्ता डा. कमलेश्वरकुमार सिन्हाले साहित्यले अमरत्व प्रदान गर्ने बताएका छन् । सर्लाहीको बलरा नगरपालिका ११ छतौनास्थित श्री सुधा राजेश्वर माध्यमिक विद्यालयमा आयोजित कृति लोकार्पण कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै डा. सिन्हाले साहित्य सिर्जना गरेर र कृति प्रकाशन गरेर साहित्यकारहरु अमर बनेको पनि बताएका हुन् । बज्जिका साहित्य समाज सर्लाहीको आयोजनामा समाजका अध्यक्ष रामचन्द्र महतोको सभापतित्वमा भएको कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै डा. सिन्हाले साहित्यिक कृतिको लेखकका माध्यमबाट साहित्यकार रहेको ठाउँले पनि इतिहासमा स्थान बनाई अमर बन्ने गरेको धारणा राखे । बज्जी साहित्यिक पत्रिकाको विशेषांकको रुपमा प्रकाशित ‘मनोहर सुगन्ध’ साहित्यिक कृतिको सामूहिक लोकार्पण कार्यक्रममा डा. सीमा सिंहले बज्जिका निकै पुरानो भाषा भएको र आफू पहिलेदेखि नै हिन्दी साहित्यमा कलम चलाइरहेको तथा अ...

–आर.आर. चौलागाईँ– १. राम्रोसँग हिँड बाटाभरि खाल्डैखाल्डा छन् राम्रोसँग बोल मानिसहरू बाङ्गैबाङ्गा छन् फूल भनेपछि हत्ते हाल्छौ नि ख्याल गर्नू राम्रोसँग टिप बोटहरूमा काँडैकाँडा छन् । २. यी तर मारेर बस्नेहरूलाई गणतन्त्र जाला कि भन्ने डर छ आफूले खाइरहेको थालमा अरूले खाला कि भन्ने डर छ अहिले त सत्तापक्ष अनि प्रतिपक्ष हेर्नोस् न हजूर कस्तो मिलेका ? कुनै जङ्गबहादुर निस्केर खौलामा हाल्ला कि भन्ने डर छ । –हेटौेंडा, मकवानपुर ।...

–शान्ति प्रियवन्दना– उनका सपनाहरूको अवसान भएकै बखत खनियो ठूलो खाडल गाडिए उनका सपनाहरू त्यतिले नपुगेर खाडलमाथि लगाइयो कङ्क्रिटको ढलान संस्कार र रितका बासी बतास हुत्तिएर आए उतारे उनको जीवनका रङहरू तिनले बोकी ल्याएका थिए सेता गुराँस त्यही पहिराइदिए उनलाई शोकमा हिम्मतका रसायन मिसाएर शक्ति आविष्कार गर्न तुरुन्तै उनले गाडिएका सपनाहरू उत्खनन गरिन् इन्द्रेणीको बान्कीबाट गायब पारिएका रङहरू एक–एक गरी खोज्दै छिन् उनी । –हेटौेंडा, मकवानपुर ।...

–रमेशचन्द्र घिमिरे– सानो भाइले पिरोल्दै गरेपछि कर बाले आफै बनाउनुभो खोयाको यो घर खाँबो गाड्न नपर्ने काठ खोजेर पिल्लर राख्न नपर्ने सिमेन्ट कोचेर न त छानो टायलको न जस्ता न खर मुन्डा घरझैँ देखिने खोयाको यो घर ढोका खोल्नु पर्दैन भित्ते झ्याल छ हावा, पानी, उज्यालो छ्याल्लब्याल्ल छ धक्का लागे लड्छ कि छैन यसको भर नभत्किन्जेल दरै छ खोयाको यो घर किरा अनि माकुरा बस्छन् कमिला हामी बस्न नमिल्ने भन्छिन् रमिला यस्तो घरमा बस्नेलाई हुन्छ डरैडर बस्न हैन हेर्नलाई हो खोयाको यो घर । –भोर्लेटार, लमजुङ । ...

कोलोराडो । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज (अनेसास) अस्टिन (टेक्सस) च्याप्टरमा नयाँ नेतृत्व चयन भएको छ । अध्यक्षमा धर्मानन्द गौतम, उपाध्यक्षमा केशवराज ज्ञवाली, महासचिवमा तुलसी दाहाल, सचिवमा अस्मिता आचार्य र कोषाध्यक्षमा सकुल कोइराला चयन भएका छन् । त्यसैगरी सदस्यहरुमा सपना घिमिरे, रविन शिवा, बेदराज न्यौपाने र उद्धव खनाल चयन भएका छन् ।...

कोलोराडो । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाजका बारेमा लेखिएका गीति संरचनाका सिर्जनालाई अनेसास गान कृतिका रुपमा प्रकाशित गरिने भएको छ । अनेसास केन्द्रीय कार्यसमितिका अध्यक्ष गोवर्ध्दन पूजाको अध्यक्षतामा हालै बसेको समितिको बैठकले उक्त निर्णय गरेको हो । अघिल्लो कार्यसमितिले अनेसास गान सम्वन्धि सूचना प्रवाह गरेर प्रतियोगितात्मक सिर्जनाको आह्वान गरेको भए पनि प्रतियोगितामा सहभागि हुन नचाहने अनेसासका शुभचिन्तक, नेतृत्व परिवार र साहित्यकारहरूको गीति सिर्जना समावेश नभएका कारण यस्तो निर्णय गरिएको हो । दुई सयभन्दा बढी गीतकारको सिर्जना रहने कृतिमा रचना समावेश गर्न चाहने सर्जकलाई जनावरी ३०, २०२४ भित्र रचना पठाउन अनुरोध गरिएको छ । कृतिमा सहभागी सर्जकलाई सम्मान स्वरूप पुस्तक उपहार दिइनेछ ।...

‘डिश होम १२खरी कथा लेखन प्रतियोगिता–२०८०’ विजेताको घोषणा र विजयीलाई पुरस्कार प्रदान गरेको छ । आइतबार काठमाडौंमा सम्पन्न विशेष कार्यक्रममा पाँचौं संस्करणको कथा प्रतियोगिताको विजेता घोषणासँगै ‘उत्कृष्ट कथा–२०८०’ पनि लोकार्पण गरिएको हो । सो कथासंग्रहमा नेपालसहित विश्वका विभिन्न मुलुकबाट प्रेषित ८ सय ४३ कथाहरूमध्येबाट उत्कृष्ट ठहरिएका २५ कथा समावेश गरिएको छ । कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि पूर्वप्रधानन्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठले प्रथम, द्वितीय र तृतीय कथाकारहरू मनोजबाबु पन्त, प्रमोद प्याकुरेल र विजय हितानलाई क्रमशः रु. एक लाख, साठी हजार तथा चालीस हजार नगद पुरस्कार प्रमाणपत्र तथा ट्रफी प्रदान गरे । मनोजबाबु पन्तको ‘बुढो लाँकुरीको रुख’ प्रथम, प्रमोद प्याकुरेलको कथा ‘काँचुली’ दोस्रो र विजय हितानको कथा ‘चेपाङ, चमेरो र चिउरी’ तेस्रो भएका हुन् । बाह्रखरी कथा लेखन प्रतियोगिता २०८० मा उत्कृष्ट २५ कथाकारह...