विज्ञान/प्रविधि

नेपाल । ‘कनेक्ट किसान’ को कृत्रिम बौद्धिकता (एआई) सल्लाह प्रणालीको क्षमता परीक्षण गर्दै ‘कफी सुकाउने तरिकाबारे बताउन सक्नुहुन्छ ?’ भनेर सोध्दा उक्त प्रणालीले व्यावहारिक र वैज्ञानिक उत्तर दिएको छ । बागबजारस्थित ‘आइडिया स्टुडियो’ मा आयोजित ‘नवप्रवर्तक युवासँग प्रधानमन्त्री’ कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले एआईसँग सो प्रश्न सोध्नुभएको थियो । कनेक्ट किसानको कृषि सल्लाह प्रणालीबारे चासो राख्दै प्रधानमन्त्री ओलीले यसको उपयोगिताको परीक्षणसमेत गर्नुभएको थियो । प्रधानमन्त्रीको प्रश्नमा ‘कनेक्ट किसान एआई’ ले यसरी उत्तर दियो, “कफीका फलहरू सफा गरेर चिसो र हावा चल्ने ठाउँमा पातलो तहमा राख्नु पर्छ । ती फल नियमित रूपमा पल्टाउँदै राम्ररी सुकाउनु पर्छ । यसरी गर्दा कफी राम्ररी सुक्ने र गुणस्तर राम्रो हुने गर्छ ।” यस सन्दर्भमा ‘कनेक्ट किसान’ ले विकास गरेको एआई सल्लाह प्रणालीले कृषकहरूलाई आवाज तथ...

काठमाडौं । नेपाल सरकारको सार्वजनिक सेवा प्रणालीलाई डिजिटल, पारदर्शी र प्रभावकारी बनाउने उद्देश्यले तयार गरिएको ‘ई–गभर्नेन्स ब्लुप्रिन्ट २०८१’ मा सूचना प्रविधि क्षेत्रका तीन प्रमुख संस्थाले ४१ बुँदे सुझाव दिएका छन् । कम्प्युटर एसोसिएसन नेपाल महासंघ (क्यान महासंघ), साइबर सुरक्षा अनुसन्धान तथा नवप्रवर्तन केन्द्र (सीएसआरआई नेपाल) र इन्फरमेशन सेक्युरिटी रेस्पोन्स टिम नेपाल (एनपीसर्ट) को प्रतिनिधिमण्डलले शुक्रबार संयुक्त रूपमा प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयका सचिव चूणामणि पौडेललाई सुझावसहितको दस्तावेज बुझाएका हुन् । यी संस्थाहरूले ब्लुप्रिन्टलाई डिजिटल नेपाल निर्माणको दिशामा ठोस पहलको रूपमा औँल्याउँदै सुधारका लागि आवश्यक सुझावहरू प्रस्तुत गरेका छन् । प्रधानमन्त्रीको अध्यक्षतामा २०८० वैशाख १७ गते बसेको ई-गभर्नेन्स आयोगको पहिलो बैठकपछि सुरु भएको परामर्श र विश्लेषणपछि तयार पारिएको यस मस...

नेपाल । तोक्मा टेक्नोलोजीजले तोक्मा एप र जीकार्ड सार्वजनिक गरेको छ । काठमाडौंको याक एण्ड यतिमा आयोजित एक विशेष समारोहमा नेपाल विद्युत प्राधिकरणका पूर्व प्रबन्ध निर्देशक कुलमान घिसिङले तोक्मा एप र जीकार्ड सार्वजनिक गरेका हुन् । तोक्मा टेक्नोलोजीजले अल इन वान एप अर्थात सुपर एपको रूपमा तोक्मा र एनएफसी प्रविधिमा आधारित डिजिटल कार्ड जीकार्ड ल्याएको हो । सार्वजनिक कार्यक्रममा बोल्दै विद्युत प्राधिकरणका पूर्व प्रबन्ध निर्देशक कुलमान घिसिङले तोक्मा एप र जीकार्डले नेपालको डिजिटल इकोनोमीमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउने बताए । ‘यी प्रडक्टले डिजिटल इकोनोमीमा महत्त्वपूर्ण योगदान दिने छन् । यसले थुप्रै रोजगारीका अवसर समेत सिर्जना गर्नेछ,’ घिसिङले भने, ‘यस्ता प्रविधिले दैनिक काममा समेत इफिसेन्सी ल्याउँछन् । त्यसैले तपाईहरू पनि प्रयोग गर्नुहोस् ।’ तोक्मा टेक्नोलोजीका सहसंस्थापक सञ्चमान राई...

नेपाल (हेटौंडा) । आधुनिक राष्ट्रिय मावि, हेउनपा–४ मा विज्ञान तथा प्रविधि प्रवर्द्धन कार्यशाला तथा शिक्षकहरूको क्षमता अभिवृद्धिसम्बन्धी दुई दिने तालिम चैत्र १८ र १९ गते सञ्चालन भएको छ । विद्यालयमा अध्यापनरत सम्पूर्ण शिक्षकहरूका लागि आयोजना गरिएको सो तालिम तथा कार्यशालाको सहजीकरण प्रशिक्षकहरू महेश पोदार , सम्प्रस पौडेल , राजु रेग्मी र सुवास सजलले गर्नुभएको थियो । तालिमको समापन कार्यक्रममा बोल्दै विद्यालयका शिक्षकहरूको पेशागत दक्षता अभिवृद्धि गर्ने उद्धेश्यले तालिम सञ्चालन गरिएको विद्यालयका अध्यक्ष मोहम्मद समीमले बताउनु भयो । विद्यार्थीहरूको सिकाइ उपलब्धि वृद्धिका निम्ति शिक्षकहरूलाई समयसमयमा प्रशिक्षित गरेर पुनर्बल प्रदान गर्नु पर्ने र त्यसअनुसार विद्यालयले हरेक वर्ष कार्यशाला तथा तालिम आयोजना गर्दै आइरहेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक रामसागर गुरागाईँले बताउनु भयो । दुई दिनमात्र समय हुनाले ...

नेपाल । प्रेस काउन्सिल नेपालले झापाको शिवसताक्षी नगरपालिकामा घटेको एक घटनालाई ‘अमला काण्ड’ नाम दिई पीडित युवती, आरोपित जेष्ठ नागरिक, शिशु, पीडित परिवारका भिडियो र तस्बिरहरूसमेत राखी सम्प्रेषण गर्ने ३८ युट्युब च्यानललाई कारबाही गरेको छ । घटनालाई अतिरञ्जित गराई पीडित परिवारलाई अमर्यादित प्रश्नहरू सोध्ने, संवेदनहीन बहसलाई प्राथमिकता दिई दर्शक (भ्युअर) बढाउने उद्देश्यले चरित्रहत्या गर्ने किसिमबाट सनसनीपूर्ण बनाइ सामग्री सम्प्रेषण भएपछि कारबाही गरिएको काउन्सिलले मंगलबार एक विज्ञप्तिमार्फत जानकारी दिएको हो । ‘प्रचलित ऐन, नियम, निर्देशिका, आचारसंहिता गम्भीर उल्लङ्घन गरेका तर आफ्ना सम्पर्क विवरण नराखेका तथा मिडियाअन्तर्गत आबद्ध नभएका युट्युब च्यानललाई प्रचलित कानुनबमोजिम कारबाही गर्न नेपाल प्रहरी (साइबर ब्युरो) मा पत्राचार गरिएको काउन्सिलले विज्ञप्तिमा उल्लेख गरेको छ ।...

नेपाल । आइतबार राति नेपालमा इन्टरनेट डाउन भयो । आधा घण्टा जति निकै सुस्त गतिले इन्टरनेट चलेको थियो । भारतबाट आएको एयरटेलको फाइबर डाउन भएको कारण अन्तर्राष्ट्रियस्तरमै समस्या आएको कम्पनीहरले उल्लेख गरेका छन् । नेपालबाट ब्याण्डविथको भुक्तानीलगायत केही समस्याले नभइ एयरटेलको ब्याण्डविथमा भएको डाउनका कारण समस्या आएको नेपालका इन्टरनेट प्रदायकहरुले जनाएका छन् ।...

अमेरिका । एआई क्षेत्रको चर्चित अमेरिकी एप च्याट जीपीटीको भन्दा चिनियाँ एप डीप सीक धेरै डाउनलोड भएको छ । यो एपका निर्माता चीनको दक्षिणी शहर हाङचाउमा रहेका ४० वर्षका युवा लिआङ वनफङ हुन् ।अमेरिका, बेलायत र चीनमा यो एपलाई डाउनलोड गर्नेहरु च्याट जीपीटीभन्दा धेरै भएको छ । बेलायती विश्व च्यानल बीबीसीका अनुसार यही जनवरीमा सार्वजनिक भएको एप अमेरिकाको एआई नेतृत्वलाई चुनौती दिनेगरी अगाडि आएको छ । डीप सीक च्याट जीपीटीभन्दा धेरै लगानीमा तयार भएको एप हो । यसको लागत ६० लाख अमेरिकी डलर भएको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ । सन् २०२१ बाट एआईलाई चल्न आवश्यक चिप्सहरुको निर्यातमा अमेरिकाले कडाइ गरे तापनि चिनियाँ एपहरुले अमेरिकीसँग प्रतिस्पर्धा गरेको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ ।...