भाषा/साहित्य

-श्रीराम अधिकारी- १. ओरालो झरेपछि उकालो आयो सायद मेरो अग्लिने पालो आयो । हातको ठेला अझै निको भाको छैन आज बिहानै भेट्न कोदालो आयो । यो मुटुको पाखो बेचिसके पछि गोड्मेल गर्छु भन्दै खेतालो आयो । नाम्लो त पुरानै हो फेरेको छैन आज नयाँ डोको आयो डालो आयो । हात छउन्जेल कोही आएनन् भेट्न जब हात काटियो अंगालो आयो । ब्यबस्था फेरियो भन्छ सरकार कालोको सट्टा सेतो बिरालो आयो । २. बुझ्न त बुझियो जिन्दगी अलि ढिलाबाट गुनासो छैन् किन बुझिनछु पहिलाबाट । ति उदास अनुहारहरु नै प्रिय लाग्छन् घरिघरी धोका पाएदेखि हँसिलाबाट । ए मूर्ख हो किताब भित्र संसार नखोज मैले मेहेनत सिकेको हुँ कमिलाबाट । स्टेफनको आत्मबिश्वास पढेपछी लाग्यो ब्रम्हाण्ड जोड्न सम्भब छैन दरिलाबाट । ३. त्यो ओठमा खुशी एकदिन जरुर मिल्छ यात्रा भरि यस्तै भनिदिने चतुर मिल्छ । सबै भन्छन् जिन्दगिको आफ्नै लय हुन...

अमेरिका । अन्तराष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज (अनेसास) केन्द्रीय कार्यसमितिको सन् २०२४ जुलाई ६ र ७ गते हुन गइरहेको निर्वाचनका लागि पहिलो चरणको मतदाता नामावली सार्वजनिक गरिएको छ । अनेसासले उक्त नामावली inls.org मा सार्वजनिक गरेको हो । अनेसासका अध्यक्ष गोवर्द्धन पूजाका अनुसार यो पहिलो चरणको नामावली हो र पछि पुनः संशोधनसहित प्रकाशन हुनेछ । नामावलीमा छुटफुट भएका आजीवन सदस्यहरूको नाम केन्द्रीय कार्यसमितिले अद्यावधिक गरी जून १३, २०२४ सम्म पुनः प्रकाशन गर्ने योजना रहेको पनि बताइएको छ । मतदाता नामावली तलको लिंकमा क्लिक गरी हेर्न सकिने छ: http://inls.org/member/lifetime_members अनेसासको केन्द्रीय समिति चयन गर्न निर्वाचन समिति गठन अनेसासको निर्वाचन तालिका सार्वजनिकः उम्मेदवारी दर्ता र मतदान कहिले ?    ...

नेपाल (रौतहट) । साहित्य सञ्जाल रौतहट तथा स्रष्टा समाज नेपालको विशेष आयोजनामा र चन्द्रपुर नगरपालिकाको आर्थिक सहयोगमा  चन्द्रनिगाहपुरमा शनिबार कविता, गीत, गजल र मुक्तक साँझ सम्पन्न भएको छ । चन्द्रपुर नगरपालिकाका  नगर प्रमुख संजय काफ्लेको प्रमुख आतिथि तथा वरिष्ठ कवि तथा गीतकार दिनेश अधिकारी विशिष्ट अतिथि रहनुभएको उक्त कार्यक्रममा काठमाडौं, मकवानपुर, सिन्धुली, रामेछाप र  सर्लाहीबाट आमन्त्रित करीब दुई दर्जन मुक्तककार ,गजलकार तथा कविहरू उपस्थित थिए । आमन्त्रित अतिथिहरूलाई नै बढी समय दिइएको उक्त  कार्यक्रममा केही स्थानीय कविहरूलेसमेत रचना पाठ गर्नुभएको थियोे । आमन्त्रित अतिथिहरू बाबू त्रिपाठी, निमेष निखिल, प्रज्जवल अधिकारी , लोकेन्द्र डहरे, रूपक वनवासी,  धनमाया राई , माधव पोखरेल , शान्ति शर्मा , डिबि बर्तौला, सन्ध्या सापकोटा , बाबुराम श्रेष्ठ, आदिले वाचन गर्नु भएका थियो । उहाँहरुको रचनाले विश...

- रमेशचन्द्र घिमिरे- *** फोन गर्दा गर्दा नउठेर हत्तुहैरान भएपछि खोज्दै खोज्दै ऊ नेताज्यूको घरमा नै पुग्यो अनि घरको गेटमा भएको स्विच थिचेर बेल बजायो । कहीँबाट केही प्रतिक्रिया आएन । स्विचकै अल्लि माथि सानो टिनको पत्तामा लेखिएको थियो - कुकुरदेखि सावधान । 'कुकुर भए त भुक्नु पर्ने थियो । साइनबोर्ड मात्रै रहेछ ।' उसलाई एकातिर दिक्क लाग्यो अनि आश्चर्य पनि लाग्यो । उसले विगत सम्झँदै मनमनै सोच्यो -'चुनावको घोषणा हुनासाथ नेताज्यू सबैभन्दा पहिले मैलाई भेट्न गाउँमा जान्थे र मेरै घरमा बास बस्थे । यहाँ आउँदा बासको त कुरै छाडौँ, मेरै फोनसमेत उठाउँदैनन् ।' साँच्नै नै ऊ गाउँको मुखिया जस्तै थियो भने नेताज्यूका लागि भोट बैङ्कको म्यानेजर जस्तै । उसका कुरा धेरै गाउँलेहरूले मान्थे पनि । गुलियो सपना बाँड्न नेताज्यू धेरै सफल थिए । 'मैले चुनाव जितेँ भने मकहाँ आउनू अनि विकास निर्माणका लागि गर्नुपर्ने के के छन्...

–तुलसी घिमिरे– *** जुम्ला कहिले पुग्ने हो, हुम्ला कहिले टेक्ने हो मलाई तिमी मन पर्यो, भन कहिले भेट्ने हो । आउँछु मत दौडेर चरी जस्तै उडेर मायाजालमा परियो सारै मन परेर । कस्ले बाटो छेक्ने हो, आउँदाखेरि देख्ने हो मलाई तिमी मन पर्यो, भन कहिले भेट्ने हो । मन हाम्रो नजिक शरीर टाढा भयोनि कसरी चल्छ जिन्दगी उमेर ढल्दै गयोनि । मिलेको शरीर सेतै छ, मन तिम्रो पक्कै यतै छ पग्लेर झर्यौ आँखामा, माया भो डाँडा पाखामा । *** –हेटौंडा, मकवानपुर ।...

–आरसी रिजाल– बा बितेको तेत्तिको याद नआए पनि आमाले रुँदै भुइँमा हात बजारीबजारी चुरा फुटाएको सम्झना मेरो मानसपटलबाट हट्न सकेको छैन। हामलाई स्कुल पठाएर आफू माली गाई चराउन वा घाँस सोत्तर गर्न जानुहुन्थ्यो । स्कुल बिदा भएको दिन दिदीलाई केके काम अराएर उहाँ मेला वा पर्ममा जानुहुन्थ्यो । दशैंमा हामीलाई नयाँ कपडा किन्दिन हुन्थ्यो ।उहाँको शरीरमा भने फाटेका वा जडौरी कपडामात्र हुन्थे । खान बस्दा हामीलाई दहि दिनहुन्थ्यो ।आफूचाँहि ठेकी खकालेर पिउनु हुन्थ्यो । हामी बिरामी हुँदा उहाँको हत्केला वा तिघ्रा हाम्रो सिरानी हुन्थे । हाम्रो मायाले उहाँ रात छर्लङ्ग काट्न हुन्थ्यो । कहिलेकाहीँ उहाँ पनि बिरामी पर्नुहुन्थ्यो होला । तर हामीलाई आभास हुन दिनुभएन ।कहिले औषधि खाएको थाहा भएन । म तीन कक्षामा पढ्थे हुँला ।आमा सिकिस्त हुनुभयो । मामा आएर डोकोमा बोकि अस्पताल लैजानु भयो । गाई हेर्न परेकोले दिदीको स्...

–एसके ज्ञवाली– 😑 नपत्याउने सत्यको विकल्पमा झुट बोल्नुको मजा नै बेग्लै छ जस्तो किः मेरो देश सुन्दर शान्त विशाल जस्तो किः समृद्ध नेपाल सुखी नेपाली जस्तो किः जननी जन्मभुमिश्च स्वर्गादपी गरियसी 🤣🤣 बोलेर के गर्नु कस्ले पत्याउछ सत्य ? जस्तो किः मेरो देश दाउरा बेचेर कोइला किन्छ पानी बेचेर बिजुली किन्छ धान बेचेर चामल किन्छ पोथी बेचेर अन्डा किन्छ शिलाजित बेचेर सिटामोल किन्छ बाटो बेचेर ट्याक्टर किन्छ गिता बेचेर बाईबल किन्छ आमा बेचेर सन्तान किन्छ 🤗🤗🤗 जहाँ राष्ट्रियता बेचेर सत्ता किनिन्छ सत्य बोलेर कसले पत्याउछ ? यसैले नपत्याउने सत्यको विकल्पमा झुट बोल्नुको मजा नै बेग्लै छ जस्तो किः मेरो देश सुन्दर शान्त बिशाल । –हेटौंडा, मकवानपुर ।...

अमेरिका । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज (अनेसास) केन्द्रीय कार्यसमिति २०२४–२०२६ निर्वाचनको कार्यतालिका सार्वजनिक भएको छ । यसअघि नै गठित गुणराज लुईटेल संयोजक रहेको निर्वाचन समितिले तालिका सार्वजनिक गरेको हो । तालिका अनुसार जून २२ शनिवारदेखि जून २४ सोमबारसम्म उम्मेद्वारी दर्ता र मतदान ६ जुलाई १२ बजेदेखि ७ जुलाई राति ११ः ५९ सम्म तोकिएको छ । विश्वमा पाँचवटा महादेशमा फैलिएको अनेसासका २४ सय आजीवन सदस्य रहेका छन् । भानुजयन्तीको सन्दर्भ पारेर नयाँ कार्यसमितिलाई पद हस्तान्तरण गरिने कार्ययोजनासहित निर्वाचन गरिने अध्यक्ष गोवर्द्धन पूजाले बताए । निर्वाचनले अध्यक्ष र वरिष्ठ उपाध्यक्ष, प्रत्येक महादेशबाट १–१ जना उपाध्यक्ष, महासचिव, सचिव, कोषाध्यक्ष र ५ जना सदस्य निर्वाचित गर्नेछ । दुई जना सदस्य केन्द्रीय समितिले मनोनयन गर्नेछ । अनेसासको केन्द्रीय समिति चयन गर्न निर्वाचन समिति गठन निर्वाच...

नेपाल (हेटौंडा) । साहित्य सङ्गम मकवानपुरले ‘लघुकथा उत्सव–२०८१’ मा स्रष्टा सम्मान तथा लघुकथा वाचन कार्यक्रम गरेको छ । शनिबार हेटौँडामा एक कार्यक्रमबिच स्रष्टा सम्मान, बहस तथा लघुकथा वाचन गरिएको हो । मकवानपुरको सबैभन्दा जेठो साहित्यिक संस्थाका रूपमा रही कथा, कविता, गजल, मुक्तक लगायत साहित्यका विविध विधाको विधागत कार्यशाला, लेखन, वाचन, स्रष्टा सम्मानलगायतका कार्यक्रमहरू आयोजना गर्दै आइरहेको सङ्गम उपाध्यक्ष सानु खनालले स्वागतका क्रममा बताउनुभयो । कार्यक्रमका क्रममा सङ्गमका पूर्व सदस्य स्व. खेम बानियाँलाई समेत सम्झना गरियो भने कार्यक्रममा शुभकामना मन्तव्यका क्रममा लघुकथा चौतारी मकवानपुरका संयोजक किशन पौडेलले आगामी दिनमा समेत लघुकथा लेखनमा चौतारीसँग सहकार्य गर्दै अघि बढ्ने अपेक्षा राख्नुभयो । यस्तै सङ्गमका सल्लाहकार तुलसी घिमिरेले साहित्य सङ्गमको स्थापनाले साहित्यिक क्षेत्रमा स्थापित स्रष्टाहर...